Drodzy Państwo,
Podczas różnorodnych form doskonalenia, które oferujemy, staramy się Was inspirować do działania na rzecz lepszej edukacji. Dbamy o to, aby nasze metodyczne porady były skuteczne i miały realny wpływ na Waszą pracę oraz na to, jak uczą się Wasi uczniowie.
W zakładce „Edukacyjne Inspiracje” dzielimy się treściami, które sami uważamy za cenne i rozwijające. Mamy nadzieję, że te materiały będą wsparciem w codziennych wyzwaniach zawodowych. Pamiętajmy, że umiejętność dzielenia się pomysłami wspiera nasz rozwój i podtrzymuje nasze pasje.
Zachęcamy również do udziału w szkoleniach, sieciach współpracy i samokształcenia. Inspirujmy się nawzajem!
Nauczyciele konsultanci i doradcy metodyczni
===========================================================================================================
NA DOBRY START
Nowy rok szkolny to moment, kiedy wszyscy wyruszamy w kolejną edukacyjną podróż. To podróż pełna wyzwań i niespodzianek, czasem trudna i wyczerpująca, ale jednocześnie pełna momentów radości, odkryć i satysfakcji.
Czy znacie sposób na udaną wyprawę w swojej klasie?
Z pomocą Wam może przyjść technika obrazowania myślenia „Kompas”. Zastosowanie tej techniki pomaga nam wszystkim podążać w jednym, wspólnie wyznaczonym kierunku.
Dzięki tej technice:
- możemy bliżej poznać uczniów – ich cele, refleksje, obawy, preferowane style uczenia się, pasje, słabe i mocne strony, czy nawet zakres wiedzy na dany temat,
- uczniowie stają się naszymi partnerami w planowaniu procesu uczenia się, a tym samym uczą się brać za niego odpowiedzialność.
Zastosowanie tej techniki spełni swoją funkcję tylko wtedy, jeśli zgromadzone przy jego pomocy informacje rzeczywiście zostaną wykorzystane przy planowaniu dalszej pracy, wyborze materiałów, ustalaniu zasad współpracy z uczniami czy wspieraniu ich w dążeniu do ich indywidualnych celów. W przeciwnym razie, mogą stwierdzić, że zmarnowały swój czas, niepotrzebnie się przed Tobą otworzyły i następnym razem już nie będą tak chętnie dzielić się swoimi refleksjami.
Zasady
Krok 1
Wprowadzenie
Nauczyciel porównuje początek roku szkolnego do wspólnej podróży. Podkreśla jak ważne jest to, żeby się podczas takiej podróży nie zgubić i trzymać wyznaczonego kierunku. Pyta uczniów, jakie narzędzia pomagają podróżnikom znaleźć drogę, lub/i jeśli uczniowie nie mieli okazji używać kompasu, pokazuje im go i przez pytania o poszczególne elementy urządzenia, wyjaśnia zasady jego działania. Następnie, prowadzący rysuje na brystolu kompas, następnie przyklejamy kartki z literami wyznaczającymi kierunki i kartonową strzałkę. Wyjaśnia, że jest to specjalny kompas, który pozwoli całej grupie zaplanować pracę, wyznaczyć wspólne cele, ustalić potrzeby i zasady współpracy, a także dowiedzieć się czegoś o sobie nawzajem. Warto na tym etapie podkreślić, że kompas zadziała tylko, jeśli uczestnicy zabawy szczerze podzielą się swoimi przemyśleniami i uwagami. Sam zobowiązuje się także do uczestnictwa w zabawie.
Nauczyciel wyjaśnia uczniom, że literki na tarczy kompasu oznaczają kierunki geograficzne w języku angielskim, a następnie wyjaśnia pokrótce, co oznaczają w kompasie, którego będą używać podczas zajęć:
N – narzędzia
W – wiedza
E – emocje
S – sugestie
Informujemy uczniów, w jaki sposób zostaną zapisane odpowiedzi członków grupy. Mogą oni zapisywać swoje odpowiedzi na karteczkach post-it, a następnie przyklejać je wokół odpowiedniej litery na tarczy kompasu. Dzieci młodsze rysują obrazki symbolizujące swoje przemyślenia, a prowadzący zapisuje ich odpowiedzi i pomaga umieścić je wraz z obrazkami w odpowiednim miejscu.
Krok 2:
Pytanie o emocje
Nauczyciel rozpoczyna pracę z kompasem od pytań o emocje. Zgromadzone na tym etapie, a także w następnym punkcie informacje mogą zostać wykorzystane w części poświęconej narzędziom i sugestiom. W zależności od wieku uczniów i czasu, jakim grupa dysponuje na pracę z kompasem, prowadzący zadaje wybrane pytania:
- Jakie emocje mogą nam towarzyszyć w szkole/podczas zajęć?
- Czy czasem jesteś wesoły? Co cię cieszy? Czym jesteś podekscytowany? Dlaczego/kiedy jesteś w szkole szczęśliwy? Co sprawia, że się uśmiechasz? Co sprawia, że masz dobry nastrój?
- Czy czasem jesteś smutny? Co cię smuci? Czym się martwisz? Dlaczego/kiedy masz zły nastrój?
- Czy czasem się boisz? Czego się obawiasz? Kiedy/dlaczego czujesz strach?
- Czy czasem jesteś zły i zdenerwowany? Co sprawia, że tak się czujesz?
- W jakich sytuacjach podczas zajęć czujesz się zawstydzony? A co sprawia, że jesteś dumny?
- Czy czasem podczas zajęć w szkole jesteś zaskoczony? Czy lubisz niespodzianki podczas zajęć?
Krok 3:
Pytanie o wiedzę
- Czego chcielibyście się w szkole dowiedzieć/nauczyć?
- Jakie informacje mogą nam się przydać? Jakie umiejętności będą nam potrzebne?
- Czego musicie się nauczyć? Co do tej pory sprawiało wam trudność?
- Co warto wiedzieć/umieć?
- Jakie mamy cele?
Krok 4:
Pytanie o narzędzia
- Co będzie nam potrzebne, żeby się uczyć/osiągnąć nasze cele? Jakie narzędzia/rzeczy nam się przydadzą? Czy jest ktoś, kto mógłby nam pomóc?
- Czego potrzebujemy, żeby uniknąć wspomnianych wcześniej nieprzyjemnych sytuacji? Czego potrzebujemy, żeby zawsze czuć się dobrze podczas zajęć?
Na tym etapie prowadzący zadaje pytania odnoszące się do informacji dotyczących emocji oraz celów edukacyjnych, w jaki sposób można te cele osiągnąć.
Krok 5:
Pytanie o sugestie
- Co jeszcze moglibyśmy zrobić, żeby udało nam się osiągnąć nasze cele?
- Jakie są wasze propozycje/sugestie?
- Jak wyobrażacie sobie naszą wspólną pracę?
- Jakie zajęcia wam się marzą?
- Co sprawiłoby, że czulibyście się w szkole jeszcze lepiej?
- Co lubicie robić w domu i na zajęciach dodatkowych? Co moglibyśmy wykorzystać podczas zajęć?
Krok 6:
Refleksja
- Do czego nam kompas? Czy już w czymś nam pomógł? Co powinniśmy z nim zrobić, żeby pomógł nam nie zgubić się podczas naszej podróży i osiągnąć cel?
Jeżeli to możliwe, warto umieścić kompas w widocznym miejscu w klasie, żeby móc odnosić się do poczynionych wspólnie ustaleń, ale także pokazywać uczniom:
- co udało im się już osiągnąć?
- jak zastosowane przez nich rozwiązania pomagają zniwelować negatywne emocje?
- że ich sugestie są brane pod uwagę w procesie nauczania, a tym samym, że mają oni nad nim kontrolę.
Zobaczcie, ile ważnych dla Waszej dalszej współpracy informacji, udało Wam się zgromadzić.
Powodzenia!
M.P.